देवीपाठ विधि

devipath vidhi  

Kishor Ghildiyal
Views : 22751 | October 2010

devi path vidhi pan. kishor ghildiyal bhuvneshvari sanhita men kaha gaya hai- jis prakar se ''ved'' anadi hai, usi prakar ''saptashati'' bhi anadi hai. shri vyas ji dvara rachit mahapuranon men ''markandey puran'' ke madhyam se manav matra ke kalyan ke lie iski rachna ki gai hai. jis prakar yog ka sarvottam ganrath gita hai usi prakar ''durga saptashati'' shakti upasna ka shreshth granth h.ai 'durga saptashati'ke sat sau shlokon ko tin bhagon pratham charitra (mahakali), madhyam charitra (mahalakshmi) tatha uttam charitra (maha sarasvati) men vibhajit kiya gaya hai. pratyek charitra men sat-sat deviyon ka stotra men ullekh milta hai pratham charitra men kali, tara, chinnamasta, sumukhi, bhuvneshvari, bala, kubja, dvitiya charitra men lakshmi, lalita, kali, durga, gayatri, arundhati, sarasvati tatha tritiya charitra men brahmi, maheshvari, kaumari, vaishnavi, varahi, narsinhi tatha chamunda (shiva) is prakar kul 21 deviyon ke mahatmya v prayog in tin charitron men die gaye hain.

nanda, shakambhari, bhima ye tin saptashati path ki mahashaktiyan tatha durga, raktadantika v bhramri ko saptashati stotra ka bij kaha gaya hai. tantra men shakti ke tin rup pratima, yantra tatha bijakshar mane gae hain. shakti ki sadhna hetu in tinon rupon ka paddhati anusar samanvay avashyak mana jata hai. saptashati ke sat sau shlokon ko terah adhyayon men banta gaya hai pratham charitra men keval pahla adhyay, madhyam charitra men dusra, tisra v chautha adhyay tatha shesh sabhi adhyay uttam charitra men rakhe gaye hain. pratham charitra men mahakali ka bijakshar rup un 'en hai. madhyam charitra (mahalakshmi) ka bijakshar rup 'hrii' tatha tisre uttam charitra mahasarasvati ka bijakshar rup 'klin' hai. anya tantrik sadhnaon men 'ain' mantra sarasvati ka, 'hriin' mahalakshmi ka tatha 'klin' mahakali bij hai. tinon bijakshar ain hrin klin kisi bhi tantra sadhna hetu avashyak tatha adhar mane gaye hain.

tantra mukhytah vedon se liya gaya hai rigved se shakt tantra, yajurved se shaiv tantra tatha samved se vaishnav tantra ka avirbhav hua hai yah tinon ved tinon mahashaktiyon ke svarup hain tatha yah tinon tantra deviyon ke tinon svarup ki abhivyakti hain. 'durga saptashati' ke sat sau shlokon ka prayog vivaran is prakar se hai. prayoganan tu navti marne mohne'tra tu. uchchate satambhane vapi prayogaanan shatadvayam॥ madhyame'sh charitre syatritiye'th charitra ke. viddheshavashyayoshchatra prayogrikrite mataah॥ evan saptashat chatra prayogaah sanpta- kirtitaah॥ tatmatsaptashatitmev prokan vyasen dhimta॥ arthat is saptashati men maran ke nabbe, mohan ke nabbe, uchchatan ke do sau, stanbhan ke do sau tatha vashikaran aur vidveshan ke sath prayog die gaye hain. is prakar yah kul 700 shlok 700 prayogon ke saman mane gaye hain. durga saptashati ko siddh kaise karen-

samanya vidhi : navarn mantra jap aur saptashati nyas ke bad terah adhyayon ka kramshah path, prachin kal men kilak, kavach aur argala ka path bhi saptashati ke mul mantron ke sath hi kiya jata raha hai. aj ismen atharvashirsh, kunjika mantra, vedokt ratri devi sukt adi ka path bhi samahit hai jisse sadhak ek ghante men devi path karte hain.

vakar vidhi : yah vidhi atyant saral mani gayi hai. is vidhi men pratham din ek path pratham adhyay, dusre din do path dvitiya, tritiya adhyay, tisre din ek path chaturth adhyay, chauthe din char path pancham, shashth, saptam v ashtam adhyay, panchven din do adhyayon ka path navam, dasham adhyay, chathe din gyarhvan adhyay, satven din do path dvadash evan trayodash adhyay karke ek avriti saptashati ki hoti hai.

sanput path vidhi : kisi vishesh prayojan hetu vishesh mantra se ek bar upar tatha ek niche bandhna udaharan hetu sanput mantra mulmantra-1, sanput mantra fir mulmantra ant men punah sanput mantra adi is vidhi men samay adhik lagta hai.

sardh navachandi vidhi : is vidhi men nau brahman sadharan vidhi dvara path karte hain. ek brahman saptashati ka adha path karta hai. (jiska arth hai- ek se char adhyay ka sanpurn path, panchve adhyay men ''deva uchuah- namo devye mahadevyai'' se aranbh kar rishiruvach tak, ekadash adhyay ka narayan stuti, barhvan tatha terhvan adhyay sanpurna) is adhe path ko karne se hi sanpurn karya ki purnata mani jati hai. ek anya brahman dvara shadang rudrashtadhyayi ka path kiya jata hai. is prakar kul gyarah brahmanon dvara navachandi vidhi dvara saptashati ka path hota hai. path pashchat uttarang karke agni sthapna kar purnahuti dete hue havan kiya jata hai jismen navagrah samidhaon se grahyog, saptashati ke purn mantra, shri sukt vahan tatha shivmantra 'sadsukt ka prayog hota hai jiske bad brahman bhojan,' kumari ka bhojan adi kiya jata hai. varahi tantra men kaha gaya hai ki jo ''sardhanavachandi'' prayog ko sanpann karta hai vah pranmukt hone tak bhaymukt rahta hai, rajya, shri v sanpatti prapt karta hai.

shatachandi vidhi : man ki prasannata hetu kisi bhi durga mandir ke samip sundar mandap v havan kund sthapit karke (pashchim ya madhya bhag men) das uttam brahmanon (yogya) ko bulakar un sabhi ke dvara prithk-prithak markandey puranokt shri durga saptashati ka das bar path karvaen. iske alava pratyek brahman se ek-ek hajar navarn mantra bhi karvane chahie. shakti sanpraday vale shatachandi (108) path vidhi hetu ashtami, navmi, chaturdashi tatha purnima ka din shubh mante hain. is anushthan vidhi men nau kumariyon ka pujan karna chahie jo do se das varsh tak ki honi chahie tatha in kanyaon ko kramshah kumari, trimurti, kalyani, rohini, kalika, shambhavi, durga, chandika tatha mudra nam mantron se pujna chahie. is kanya pujan men sanpurn manorath siddhi hetu brahman kanya, yash hetu kshatriya kanya, dhan ke lie veshya tatha putra prapti hetu shudra kanya ka pujan karen. in sabhi kanyaon ka avahan pratyek devi ka nam lekar yatha ''main mantraksharamayi lakshmirupini, matrirupdharini tatha sakshat nav durga svarupini kanyaon ka avahan karta hun tatha pratyek devi ko namaskar karta hun.'' is prakar se prarthana karni chahie.

vedi par sarvatobhadra mandal banakar kalash sthapna kar pujan karen. shatachandi vidhi anushthan men yantrasth kalash, shri ganesh, navagrah, matrika, vastu, saptarishi, saptachiranjiv, 64 yogini 50 kshetrapal tatha anyay devtaon ka vaidik pujan hota hai. jiske pashchat char dinon tak puja sahit path karna chahie. panchven din havan hota hai. in sab vidhiyon (anushthanon) ke atirikt pratilom vidhi, krishn vidhi, chaturdashividhi, ashtami vidhi, sahastrachandi vidhi (1008) path, dadati vidhi, pratigrihnati vidhi adi atyant gopniya vidhiyan bhi hain jinse sadhak ichchit vastuon ki prapti kar sakta hai.

Kya aapko lekh pasand aaya? Subscribe


Kya aapko lekh pasand aaya? Subscribe

Ask a Question?

Some problems are too personal to share via a written consultation! No matter what kind of predicament it is that you face, the Talk to an Astrologer service at Future Point aims to get you out of all your misery at once.

SHARE YOUR PROBLEM, GET SOLUTIONS

  • Health

  • Family

  • Marriage

  • Career

  • Finance

  • Business


.