श्री लक्ष्मी नारायण व्रत

shri lakshmi narayan vrat  

Brajkishor Sharma "Brajvaasi"
Views : 5422 | December 2006

lakshmi narayan vrat margashirsh mas ke shukla paksh ki purnima tithi se praranbh hone vala hai jo varsh ki pratyek purnima ko manaya jaega aur kartik mas ke shukla paksh ki purnima ko samapt hoga. yah sab papon ko dur karne vala, punyadayi tatha sabhi dukhon ka nashak hai. yah brahman, kshatriya, vaishya, shudra sabhi varnon ke stri purushon ki samast manovanchit kamnaon ko pura karne vala tatha sanpurn vraton ka fal dene vala hai. is vrat se bure-bure svapnon ka nash ho jata hai. yah dharmanukul vrat dusht grahon ki badha ka nivaran karne vala hai, iska nam hai purnima vrat. yah param uttam tatha sanpurn jagat men vikhyat hai. iske palan se papon ki karoron rashiyan nasht ho jati hain. is vrat ka shrisanak ji ne devarshi narad ji ko updesh kiya hai. vidhi ka ullekh karte hue shri sanak ji narad se kahte hain- ‘muni shreshth ! marg shirsh mas ke shukla paksh ki purnima tithi ko sanyam niyam purvak pavitra ho shastriya vidhi ke anusar dantdhavan purvak snan kare. fir shvet vastra dharan karke shuddh aur maun hokar ghar ae.

vahan hath-pair dhokar achaman karke bhagvan narayan ka smaran kare aur sandhya-vandan, devpuja adi nityakarm karke sankalpapurvak bhakti bhav se bhagvan lakshminarayan ki puja kare. vrati purush ¬ namo naraynay mantra evan vibhinn upcharon (dhyan, avahan, asan, padya, aghrya, achaman, snan, dugdh snan, dadhi snan, ghrit snan, madhu snan, sharkara snan, panchamrit snan, gandhodak snan, shuddhodak snan, vastra, upavastra, yagyaopvit, gandh, akshat, pushp, tulsipatra, durva, abhushan shringar samagri, sugandhit tail, dhup, dip, naivedya, akhand ritufal, tambul, dakshina, arti, stuti prarthana, shankhajal, pushpanjli, pradakshina, kshamaprarthana adi) se pujan purn kare. dhyan mantra: namo'stvanantay sahasramurtaye sahasrapadakshi shirorubahve. sahasranamne purushay shashvate sahasra koti yugdharine namah .. ya sa padmasnastha vipul katitti padmapatraytakshi. gambhiravartanabhistanabharanamita shubhravastrottariya.. ya lakshmirdivyarupairmanignkhchitaiah snapita hemkumbhaiah. sa nityan padmahasta mam vastu grihe sarvamangalyayukta..

pujnoprant ekagrachitt ho git, vadya, nritya, puran-path tatha stotra adi ke dvara shri hari ki aradhna kare. bhagvan ke samne chaikor vedi banae, jiski lanbai-chairai lagabhag ek hath ho. us par purn vidhan ke sath (grihyasutra vidhi se) agni ki sthapna kare. punah ‘prajaptye svaha’ agni ke uttar bhag men, prajaptye svaha’ se dakshin bhag men ‘indray svaha’ tatha agni ke dakshinardh purvardh men somay svaha’ mantra se jalti hui agni men hi ahuti de. uparyukt ahuti ghrit ke dvara hi de. ab purush sukt ke mantron se charu, til ghrit dvara yathashakti ek, do ya tin bar hom kare. sanpurn papon ki nivritti ke lie prayatn purvak hom karya sampann karna chahie. vidhi ke anusar prayashchit adi sabhi karya purn kare. fir vidhivat hom ki samapti kar purush shanti sukt ka path kare. tatpashchat bhagvan ke samip akar punah unki puja kare aur apna vrat bhakti bhav se bhagvan ko arpit kare. paurnamasyan niraharah sthitva dev tavagyaya. bhojyami pundarikaksh pareahnien sharnan bhav ..

‘dev ! pundarikaksh ! main. purnima ko nirahar rahakar dusre din apki agya se bhojan karunga. ap mere lie sharan hon.’ is prakar bhagvan ko vrat nivedan karke sandhya ko chandroday hone par prithvi par donon ghutne tekakar shvet pushp, akshat, chandan aur jalshit aghrya hath men le chandradev ko samarpit kare- kshirodarnavasambhut atri gotra samudbhav. grihanadhryan maya dattan rohininayak prabho. ‘bhagvan rohinipte ! apka janm atri kul men hua aur ap kshirsagar se prakat hue hain. mere die hue is aghrya ko svikar kijie.’ is prakar chandradev ko aghrya dekar purvabhimukh khara ho chandrama ki or dekhte hue hath jorakar prarthana kare. bhagvan ap shvet kirnon se sushobhit hain, apko namaskar hai. ap dvijon ke raja hain, apko namaskar hai. ap rohini ke pati hain, apko namaskar hai. ap lakshmiji ke bhai hain, apko namaskar hai.’’ tadnantar puran shravan adi ke dvara indriyon par niyantran rakhte hue shuddh bhav se ratabhar jagaran kare. pakhnadiyon ki drishti se dur rahe. fir pratah kal jagakar apne nitya niyam ka vidhipurvak palan kare.

uske bad purvanusar ya apne vaibhav ke anusar punah bhagvan ki puja kare. tatpashchat yathashakti brahmanon ko bhojan karae aur svayan bhi shuddh chitt ho. apne bhai bandhuon tatha bhritya ke sath bhojan kare, bhojan ke samay maun rahe. isi prakar paush, magh falgun, chaitra, vaishakh, jyeshth, asharh, shravan, bhadrapad, ashvin mahinon men bhi purnima ko upvas karke bhaktipurvak rog-shok se rahit ho bhagvan narayan ki puja archana kare. is tarah ek varsh pura karke kartik mas ki purnima ko udyapan kare. udyapan vidhi: shri sanak ji kahte hain, ‘devarshi narad ! vrati purush ek param sundar chaikor mangalamay mandap banvae, jo pushp lataon se sushobhit tatha chandova aur dhvaja-pataka se susajjit ho. mandap anek dipkon ke prakash se diptaman hona chahie. uski shobha barhane ke lie choti-choti ghantikaon se sushobhit jhalar laga deni chahie. usmen kinare-kinare bare-bare shishe aur chanvar laga dene chahie. mandap kalshon se ghira rahe. mandap ke madhya bhag men panch rangon se sushobhit sarvatobhadra mandal banae. narad ji ! us mandal par jal se bhara hua ek kalash sthapit kare.

fir sundar evan mahin vastra se us kalash ko dhak de. uske upar sone, chandi athva tanbe se bhagvan lakshminarayan ki param sundar pratima banakar sthapit kare. bhagvan ke hriday men hi lakshmiji ka dhyan kare. tadnantar jitendriya purush bhaktibhav se bhagvan ki purva men varnit upcharon se purn vidhi-vidhan ke sath puja kare. ratri men jagaran kare. dusre din pratah kal purvavat bhagvan vishnu ki vidhipurvak archana kare. fir dakshina sahit pratima acharya ko dan kar de. dhan-vaibhav ke anusar brahmanon ko yathashakti bhojan avashya karae tatha dravya dakshina, vastrabhushnadi se santusht kare. uske bad ekagra chitt ho vrati yathashakti til dan kare. aur til ka hi vidhipurvak agni men havan kare. taduprant bandhu-bandhvon, bhrityon ke sath svayan prasad grahan kare. jo manushya is prakar bhali bhanti lakshminarayan ka vrat karta hai, vah is lok men putra-pautron ke sath mahan bhog bhogakar sab papon se mukt ho apni bahut si pirhiyon ke sath bhagvan ke vaikunth dham men jata hai, jo yogiyon ke lie bhi durlabh hai.

Kya aapko lekh pasand aaya? Subscribe


Kya aapko lekh pasand aaya? Subscribe

Ask a Question?

Some problems are too personal to share via a written consultation! No matter what kind of predicament it is that you face, the Talk to an Astrologer service at Future Point aims to get you out of all your misery at once.

SHARE YOUR PROBLEM, GET SOLUTIONS

  • Health

  • Family

  • Marriage

  • Career

  • Finance

  • Business


.